Intervistė me kėngėtaren e mirėnjohur Eli Fara
|
|
Ruan akoma bukurinė e saj tė spikatur femėrore edhe pse ka disa vite qė i ka kaluar tė dyzetat. Gjithnjė me modesti dhe thjeshtėsi tregon se jeta e saj kryhet nė lėvizje mes Tiranės ku banon prej shumė vjetėsh dhe turneve jashtė Shqipėrisė, njė jetė mes kėngės, siē e quan ajo. Ėshtė nė prag tė nxjerrjes sė njė albumi tė ri, ku pėrveē krijimeve tė reja do tė pėrfshijė edhe perlat e repertorit tė saj. Jeton prej vitesh me tė bijėn, studente nė Juridik, e cila tashmė i ėshtė bėrė si motėr. Ndėrsa pėrgatitet pėr tė hedhur nė treg albumin e pestė tė saj, paraqet dhe njė imazh tė pėrkryer kontemporean, foto tė tanishme tė kėngėtares dyzetvjeēare
. Me sa di jeni gati pėr njė album tė ri?
- Mė sė fundi pas dy vjetėsh punė intensive jam gati pėr tė nxjerrė njė album tė ri. Por ndėrsa jam gati pėr ta nxjerrė, jam penduar, sepse kanė filluar pazaret me shtėpitė diskografike, me tė cilėt nuk kam ngelur shumė e kėnaqur.
Ēfarė pėrmban albumi?
-Albumi ėshtė me kėngė popullore, ku gjysma e tyre ėshtė balada. Shtatė janė krijime tė reja nė folk dhe dy janė kėngėt e mia perla qė janė Qeraxhiu dhe 25 gėrsheta . Dua ti sjell mbas 20 vjetėsh, qė nga koha qė i kam kėnduar pėr herė tė parė nė skenė, dhe qė kanė mbetur kėngėt mė tė bukura popullore pėr mua dhe mė tė kėrkuarat nė tė gjitha koncertet qė unė bėj nėpėr botė. I kam kėnduar pėrsėri nė mėnyrė qė tė jenė nė repertorin e albumeve tė mia dhe njėkohėsisht i kam sjellė dhe pėr brezin e ri, qė tė vazhdojnė tė mė ndjekin me kėto kėngė. Gjithashtu nė album kam kėnduar dhe dy kėngė shkodrane.
Kur mund tė dalė nė treg?
- Pėr mua albumi ėshtė gati, varet vetėm ato qė do e marrin dhe do e nxjerrin nė treg. Ėshtė albumi im i pestė dhe kam menduar ta quaj Vjeshtė. E kam punuar me orkestruesit Shpėtim Saraēi dhe Edi Balili, dy profesionistė nė fushėn e muzikės.
Profesioni juaj ėshtė kėnga. Jetoni vetėm me kėtė profesion?
- Po. Ka vėshtirėsitė e veta si profesion, megjithėse unė jam futur nė treg qė para ardhjes sė demokracisė dhe kam qenė e kėrkuar nė shumė koncerte. Qė kur kam ardhur nga Amerika ftesat kanė qenė tė pafundme. Sidomos nė Greqi, ku kam kėnduar nė ēdo pėllėmbė ku jetojnė bashkatdhetarėt tanė, nė ēdo qytet e nė ēdo ishull. Zonja Eli, di qė keni njė vajzė tė madhe tashmė, qė ju ėshtė bėrė si shoqe.
Jeni bėrė nėnė shumė herėt?
- Mendoj se jam bėrė nėnė kur kam qenė fėmijė pėr vete. E vetmja gjė qė mė ka mbetur dhe sot nė mendje ėshtė momenti kur mė kanė sjellė vajzėn nė krah. Mė dukej si diēka e jashtėzakonshme. Nuk e besoja qė unė mund tė isha nėna e asaj vajze. Mendoj se tė gjitha nėnat e provojnė kėtė lloj ndjesie. Vetėm kur sjell njė fėmijė nė jetė, tė duket sikur je takuar me Zotin, sepse tė jesh nėnė ėshtė diēka e mahnitshme. Ka patur dhe shumė ndodhi tė tjera. Por koha i ka shuar. Tani ime bijė ėshtė 21 vjeēe dhe studion pėr Juridik. Mua mė duket sikur jam rritur me tė dhe tė them tė drejtėn mė duket se ka qenė gjithnjė pranė meje. Nuk mund ta mendoj dot veten time pa tė.
E megjithatė ardhja e saj nė jetė ka qenė dhe njė moment kthese pėr ju?
- Ėshtė e vėrtetė. Unė jam martuar shumė e re dhe jam bėrė nėnė kur isha vetė fėmijė. Mė pas kur vajza ishte vetėm pak muajshe, kam bėrė anullimin e martesės. Ishte njė martesė e dėshtuar. Mendoj se ka qenė njė zgjidhje e mirė pėr tė dyja ne.
Vajza sapo ka kaluar adoleshencėn. Ka qenė fėmijė i vėshtirė?
-Si tė gjitha vajzat, mendoj se dhe ajo ka patur njė adoleshencė si moshatarėt e saj. Kam qenė njė nėnė shumė tolerante me tė, dhe nė fakt jam sjellė sipas rastit me tė, jo se kam ndjekur ndonjė metodė tė veēantė. Kemi patur ulje- ngritjet tona, pėrkėdhelitė dhe ndonjėherė dhe mbajtje qėndrimi. Tė rrisėsh vetėm njė fėmijė nuk ėshtė e lehtė.
Jeni ndopak nevrike?
- Ka momente qė dhe unė shpėrthej. Dhe pse kam njė natyrė shumė tė butė. Por akumuloj dhe mė pas gjej dhe unė rrugėn e shprazjes. Mendoj se tė gjithė shqiptarėt janė pakėz nevrikė. Nė muzikė tashmė ka shumė kėngėtarė.
A ndieni xhelozi me njėratjetrėn?
- Nuk mė ka rėnė rasti qė tė ndiej xhelozinė. Nė pėrgjithėsi nė koncerte unė jam kėngėtare speciale dhe mė ka rėnė rasti shumė rallė qė tė jemi 3-4 kėngėtarė tė njohur, , nė njė koncert. Dhe kur mblidhemi tė gjithė sė bashku, janė thjesht momente ku shihemi si miq tė vjetėr dhe kaq. Nė kompeticionet e mėparshme, ato nė vitet para 90-ės ka qenė njė botė tjetėr dhe ne nė pėrgjithėsi me njėri tjetrin kemi qenė shumė miq. I kam vlerėsuar shumė kolegėt e mi si : Bujar Qamilin, Merita Halilin e shumė tė tjerė.
Mos vallė buonsensi juaj jua krijon kėtė pėrshtypje?
- Kam idenė se ne kemi qenė njerėz tė vėrtetė. Secili ka punėn, repertorin dhe talentin e tij. Vend pėr duartrokitje ka pėr tė gjithė, ndaj nuk ja vlen tė pėrjetosh inate ndaj tė tjerėve.
Po ju ndaj kėngėtarėve tė tjerė?
- Absolutisht jo. Edhe ndaj tė rejave debutante jam shumė e hapur dhe dashamirėse. Kėngėtaret i vlerėson publiku ndaj nuk mė takon mua tė ndėrhyj nė vlerėsimet dhe nė territoret qė smė pėrkasin.
Mė thatė qė jeni shumė punėtore. Nė ēdrejtim?
- E para jam punėtore nė profesionin tim. Nuk ėshtė e lehtė tė krijosh njė emėr dhe mė pas ta mbash atė, gjatė gjithė kėtyre viteve. Duhet shumė punė me veten, me kėngėt e reja, me paraqitjen nė njė koncert. Nuk ėshtė e lehtė tė udhėtosh, tė rrish netė pa gjumė, tė plotėsosh kėrkesat e profesionit, por njėkohėsisht tė pėrballosh dhe problemet familjare e tė rrisėsh njė fėmijė.
Ma merr mendja qė nė kėtė pėrkufizim duhet tė futet dhe fakti qė jeni dhe amvisė shumė e mirė?
- Pa dyshim qė po. Korēare
Bėj gjithēka dhe pėlqej ēdo gjė tė bukur. Ha gjithēka dhe nėse dikush mė tregon ndonjė recetė tė re, me vrap do shkoj ta provoj. Nė pėrgjithėsi gatimi mė del shumė i mirė. Gatuaj me qejf tė madh.
Keni 20 vjet me tė njėjtėn pamje. Ndonjė pėrkujdesje tė veēantė pėr veten?
- Nuk bėj asgjė tė veēantė pėrveēse pėrkujdesjeve qė kryejnė tė gjitha femrat e tjera. Nuk e kam mendjen tė dukem se sbėn. Dhe nė pasqyrė shihem vetėm para se tė dal, kontrollohem nėse mė pėlqen ajo veshje qė kam dhe kaq. Nuk e vras shumė mendjen pėr tė bėrė marrėzira. Dhe pėr ushqimin ha, aq sa kam dėshirė dhe nuk bėj kujdes tė tepruar. Kam kėrkuar shumė herė tė bėj dieta dhe nuk mė kanė zgjatur mė shumė se dy ditė. Nuk i mbaj dot se mė duken sikur mė gėrryen stomaku. Mendoj se pamja ėshtė mė shumė genetike. Duke e patur organike mendoj se ėshtė njė dhuratė mė e mirė, se sa sajimet.
Keni qenė gjithnjė njė grua e bukur. E keni vlerėsuar pamjen tuaj?
- Jo shumė. Mė shumė jam njeri qė vlerėsoj brendėsinė, sesa pamjen e jashtme. Megjithatė gjithnjė jam pėrpjekur tė jem e kėndshme nė ēdo ambient.
Zonja Eli ju keni qenė gjithnjė kėngėtare e muzikės popullore qytetare. Si e shihni sot muzikėn popullore, ndėrsa shumė debutues dhe e kanė bastarduar?
- Muzika popullore shqiptare ėshtė e mrekullueshme. Kohėt e fundit po shoh qė gjėrat kanė nisur tė qepen e tė shkepen dhe tė sajohen nė mėnyrė nga mė tė ēuditshmet. Duke qenė se muzika ėshtė e harruar nga shteti, pa dyshim qė njerėzit dhe do tė abuzojnė.
Ndjeheni keq kur njė kėngė tė kėnduar nga ju, dikush e bastardon?
- Nė kohėn e sotme mė duket diēka shumė normale. Kjo pėr faktin se nė botėn shqiptare ka shumė elemente negative pėr tu analizuar. Dhe tė merresh nga mėngjesi nė darkė e tė flasėsh pėr muzikėn dhe pėr kėto qė po ndodhin, mė duket diēka e kotė. Ka gjėra shumė mė tė rėndėsishme sociale me tė cilat duhet tė merremi tė gjithė ne shqiptarėt, dhe pa dyshim dhe kėngėtarėt e mirėfilltė. Ėshtė rinia shqiptare e cila nuk ka asnjė tė ardhme, dhe qė kalon 24 orė nė kafene pėrbėn njė problem shumė tė madh pėr mua. Mė shqetėsojnė mė shumė kėto problemet e rėnda sociale, sesa fakti qė njė kėngėtar bėri njė kėngė sipas qejfit tė tij dhe kush e pėlqeu, e pėlqeu.
Vajzės keni dashur ndonjėheherė qė ti jepni profesionin tuaj?
- Nuk e ka patur pasion. Pa dyshim qė kur ajo ishte e vogėl, kam bėrė dhe unė ato kontrollet e mia pėr zėrin. E rėndėsishme pėr mua ishte qė ajo tė ishte vetėvetja. Nuk ka patur vesh muzike. Tani do tė bėhet avokate dhe mendoj se do tė ruajė me devotshmėri tė drejtat e autorit, tė mamasė sa saj.
Jeni krenare pėr tė?
- Sigurisht. Jam shumė. Jam munduar tė bėjė mė tė mirėn pėr tė. Ndonjėherė dhe e kam tepruar nė pėrkushtim, por mendoj se ia ka vlejtur. Jam krenare pėr vajzėn dhe pėr rezultatet e saj tė deritanishme. Vajza rritet dhe mosha juaj gjithashtu. Ju vjen keq qė po plakeni?
- Ėshtė budallallėk tė thuash qė nuk mė vjen keq. Por mendoj se ēdo periudhė e jetės ka lezetin e vet. Nuk e kam kompleksin e moshės.
Ėshtė mė mirė 20 apo 40 vjeēe?
- Mė mirė ėshtė 40 vjeēe. Mė duket vetja shumė mė e kompletuar. Unė kam qenė shumė e bukur, po nė atė moshė nuk e kam ditur. Ėshtė njė gjė qė e vlerėsonin tė tjerėt, por unė vetė jo. Nė atė moshė ke shumė energji, por nuk di se ku ti harxhosh. Ndėrsa sot kam mė shumė klas, di tė mendoj, tė flas, tė dashuroj. Kam shumė avantazhe qė kur je 20 vjeēare nuk i ke. Tani ėshtė njė moshė kur je mė e sofistikuar dhe ndjehesh mė e bukur.
Ju jeni divorcuar nė moshė shumė tė re. Mė pas nuk keni menduar kurrė pėr tu rimartuar?
- Nuk ėshtė se ka qenė problem vajza. Mendoj mė shumė nuk e kam bėrė, pėr shkak tė profesionit. Unė kam lėvizur gjithnjė dhe mendoj se njė lidhje nuk do mund ta mbaja dot, nė kėtė status. Mendoj se kjo ka qenė kryesorja. Pastaj nuk ka ardhur dhe personi i duhur. Dhe mbi tė gjitha ekzistonte dhe zhgėnjimi i mėparshėm.
Mund edhe tė martohesha dhe tė mė binte prapė diēka shumė zhgėnjyese si nė martesėn e parė dhe pastaj ti bija kokės me grushte e ti thosha vetes: Oh zot! Pse e bėra prapė. Kur je vetėm mė duket sikur ndjehem mė rehat dhe e administroj mirė tė gjitha ato prioritetet e mia. Kėshtu tė paktėn nuk ia vė fajin askujt, dhe domosdo mė mbetet mua. Jam mė e kėnaqur kėshtu.
Erdhėt nė takimin tonė me makinė. Jeni shofere e mirė?
- Mundohem tė jem e mirė. Jam shumė e kujdesshme.
Ēfarė ndjesie ju krijon makina?
- Ėshtė njė lloj privacy shumė e kėndshme. Ėshtė liri. Shkon ku tė duash, je rehat, dhe mbi tė gjitha eviton dhe mjetet e transportit publik.
Me kėtė trafik qė ka nė Tiranė, ma merr mendja qė dhe nxeheni ndonjėherė?
- Patjetėr qė po. Mos mė thoni se ēfarė shaj, se nuk jua them.
Veshja qė preferoni?
Veshjen e kam pėr ditėn sport dhe nė mbrėmje, elegante. Varet gjithnjė nga ambienti. Pėrpiqem shumė ti pėrshtatem ambientit.
Ēraport keni me paranė?
- I prish shumė. Nuk kursej shumė, dhe pasi i harxhoj mė vjen shumė keq.
Pėr ēfarė i prish paratė?
- I prish goxha pėr shoping. Sidomos kur shkoj nė Amerikė, mund tė qėndroj dhe 20 orė duke parė rroba nė magazina dhe dyqane, pafundėsisht dhe mund tė them qė blej dhe shumė. Rroba e re mė jep njė ndjesi tė pėlqyeshme femėrore. Ėshtė kėnaqėsi qė lidhet me tė qenit femėr dhe mbi tė gjitha dhe me tė qenit artiste. Kurimi i imazhit ėshtė shumė i rėndėsishėm pėr njė artist.
Intervistoi: Arlinda Canaj
Kortezi e Panorama
|
|
|
|